Financiën

Met betrekking tot de verantwoording van de producten is er voor gekozen slechts de significante afwijkingen ten opzichte van de begroting te vermelden, waardoor de analyse per programma op de gewenste hoofdlijnen plaats vindt.  

Product 1.02 Dagelijks Bestuur
Naar aanleiding van het resultaat van de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 en de daarop volgende invulling van het college moest een voorziening getroffen worden voor de (verplicht toe te kennen) wachtgelduitkering voor de gewezen politiek ambtsdrager(s) die naar aanleiding van de uitkomst van de gemeenteraadsverkiezingen 2022 niet meer terugkeerden in het college van burgemeester en wethouders. Die voorziening betreft dan de actuarieel berekende wachtgeldkosten voor de gehele periode van de uitkering als gewezen wethouder. In 2023 werd duidelijk, dat door het verkrijgen van voldoende inkomen uit dienstbetrekking, beroep of bedrijf door de betrokken gewezen politiek ambtsdrager(s) er geen wachtgeldverplichting in dit verband meer is voor de gemeente. Door het ontbreken van die verplichting kan het saldo in de eerder getroffen voorziening wachtgeldverplichting gewezen wethouders per 31-12-2023 vrijvallen. Dit zorgt ervoor dat de baten op het product Dagelijks Bestuur € 334.000 hoger uitvallen dan was begroot.

Product 1.03 Regionale samenwerking
De totale onderschrijding op dit product is € 89.000. Jaarlijks worden door de 8 gemeenten in de regio Zaanstreek-Waterland projecten aangewezen die betaald worden uit de zogenaamde SRA-gelden, de gelden die onder de gemeenten verdeeld zijn na de opheffing van de Stadsregio Amsterdam. De gemeente Zaanstad geldt hiervoor als 'voor-financierder', waardoor de afrekeningen in latere jaren zullen komen. De gemeente Edam-Volendam heeft bedongen dat voor ieder afzonderlijk project toestemming moet worden gegeven alvorens als co-financier op te treden. Deze projecten worden gefinancierd uit de SRA-gelden, die als gevolg van besluit door de gemeenteraad beschikbaar moeten blijven voor regionale projecten.
Op 31 december 2023 resteert hier nog een bedrag van € 62.000, waarvan wordt voorgesteld dit bedrag naar 2024 over te hevelen ten behoeve van (de ontwikkeling van) een aantal gezamenlijke projecten in 2024 (en later). Deze projecten zijn vastgesteld in de diverse portefeuillehoudersoverleggen Zaanstreek-Waterland en middels een begroting vastgesteld in de diverse colleges.

Product 1.05 Burgerparticipatie
De totale onderschrijding op dit product is € 29.000. Ook in 2023 heeft de gemeente de dorps- en wijkraden ondersteund. Voor inwonersinitiatieven zijn twee reguliere budgetten beschikbaar. Een deel is voor toe te kennen subsidies beschikbaar (€ 15.000 op jaarbasis). Dat wordt verdeeld via de regeling voor ‘Leefbaarheid en sociale samenhang’. Er waren geen  aanvragen, waardoor het budget  niet is besteed. Daarnaast is een regulier budget van € 10.000 voor giften beschikbaar. Dit wordt ingezet voor bijzondere projecten die niet bekostigd kunnen worden vanuit de regeling ‘Leefbaarheid en sociale samenhang’. Als na consultatie van het Gezamenlijk Dorps- en wijkraden Overleg (GDO) blijkt dat er breed draagvlak is voor het honoreren van zo’n initiatief, dan spreken we dat budget aan voor het verlenen van een gift. In 2023 waren er geen initiatieven die niet onder de subsidieregeling vielen en was er geen reden om dit budget aan te spreken. Daardoor is in totaal circa € 25.000 niet benut.

Product 1.06 Communicatie en voorlichting
De post gemeentelijke website is onderschreden met € 82.000. Dit komt voornamelijk doordat de huurkosten van de website lager zijn uitgevallen. Dit budget zal in de begroting structureel worden verlaagd.

Product 1.07 Overhead
De uitgaven op het product Overhead zijn in 2023 € 1,1 mln. hoger uitgevallen dan was begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door overschrijdingen op het gebied van personeels- en ICT-kosten. Omdat veel vacatures niet gelijk ingevuld kunnen worden is openstaande vacatureruimte ingevuld door de inhuur van tijdelijk personeel. De kosten voor extern personeel zijn doorgaans hoger dan die voor eigen personeel. Dit zorgt voor een overschrijding van
€ 880.000. Daarnaast zijn de ICT-kosten ruim € 220.000 hoger uitgevallen dan was begroot. Dit komt met name door de stijgende prijzen en door de uitbreiding van ICT-faciliteiten voor meer medewerkers.         

De inkomsten op het product Overhead zijn € 253.000 hoger dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door vangnetuitkeringen van het UWV in het kader van Wet arbeid en zorg (Wazo) en de loonkostensubsidies die zijn ontvangen voor onze medewerkers.

Mutaties reserves
In 2023 is er in totaal € 262.000 minder onttrokken aan diverse reserves dan was begroot. Zo vindt de onttrekking aan de algemene reserve van € 62.000 voor een WOZ trainee niet plaats, omdat door de toegenomen werkdruk door het verhoogde aantal bezwaarschriften te weinig tijd is overgebleven voor het traineeship. Dit zal in 2024 worden opgepakt.

De onttrekking aan de reserve sociaal domein van € 126.000 vervalt, omdat de aankoop en implementatie van het nieuwe systeem voor het Sociaal Domein nog niet is afgerond. Dit zal in 2024 zijn beslag krijgen.

Er is in 2023 voor ongeveer € 62.000 minder uitgegeven aan onderhoud gemeentelijke panden dan was begroot. Dit komt voornamelijk doordat onderhoud in eigen beheer is uitgevoerd en doordat onderhoud is doorgeschoven naar 2024. De onttrekking aan de bestemde reserve Onderhoud gemeentelijke eigendommen was daardoor € 62.000 lager dan begroot.