Financiën

Met betrekking tot de verantwoording van de producten is er voor gekozen slechts de significante afwijkingen ten opzichte van de begroting te vermelden, waardoor de analyse per programma op de gewenste hoofdlijnen plaats vindt.  

Product 5.01 Preventie voorliggend veld
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 50.000 voordelig. De brede spuk uitkering veroorzaakt een onderschrijding op de lasten en de baten van € 225.000 (per saldo heeft dit geen gevolgen voor het resultaat). Het voordelig saldo wordt met name veroorzaakt doordat het reguliere inhuurbudget van € 26.000 voor Wmo en Jeugd niet is ingezet. Dit is een budget om indien nodig specifieke deskundigheid in te kunnen huren. Daarnaast is op het  budget  WMO en Wonen € 42.000 overgebleven, doordat de kosten van € 30.000 voor het opstellen van een regionale woonzorg-analyse Zaanstreek-Waterland zijn bekostigd uit de IZA gelden (Integraal Zorgakkoord) in plaats vanuit dit budget. Verder verviel een geraamde subsidie van € 5.000 en waren er niet geraamde baten € 5.000 (bijdragen van derden voor gemaakte regionale kosten).

Product 5.02 Onderwijs incl. huisvesting
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 263.000 voordelig.

Dit wordt deels veroorzaakt door een onderschrijding van de VVE plekken van € 117.000. Onder het toeleiden van een kind naar VVE verstaan wij het totale proces van signaleren van een (potentiële) taalachterstand, het indiceren, het verwijzen en de daadwerkelijke toeleiding tot en met de aankomst bij de VVE voorziening. In 2023 ontvingen wij het signaal dat niet alle kinderen geïndiceerd worden voor wie een VVE aanbod van toegevoegde waarde kan zijn om een taalachterstand te voorkomen. In 2024 zetten wij in op het verruimen van de doelgroepdefinitie waarmee we verwachten dat in de loop van dit jaar meer kinderen een VVE indicatie krijgen. Daarbij kan de onderschrijding van de VVE-plekken in 2023 verklaard worden door een bereikpercentage van circa 65% dat lager is dan het beoogde bereik van 80%.

De in 2023 gemaakte tijdelijke huisvestingskosten voor het Koningsspil in Oosthuizen en de Meester Hayeschool in Beets zijn € 102.000 lager dan geraamd. Dit betekent dat de onttrekking aan de Algemene reserve voor de tijdelijke huisvestingskosten € 102.000 lager is.

Product 5.04 Sportstimulering jeugd
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 92.000 voordelig.
Dit wordt met name veroorzaakt doordat de uitvoering van speelruimtebeleid achterloopt.
De uitvoering van het speelruimtebeleid loopt achter, mede vanwege diverse participatietrajecten die nog lopen. In 2024 gaat hier verandering in komen omdat er dan meerdere speelplekken in korte tijd gerealiseerd zullen gaan worden. Ook zal er gekeken worden naar een efficiëntere manier van participatie, zodat dit niet onnodige vertraging veroorzaakt.

Product 5.05 Alcohol-en drugsontmoediging
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 64.000 nadelig.
Dit wordt met name veroorzaakt doordat binnen het programma LEF het afgelopen jaar veel uitvoering heeft plaatsgevonden op het programma aan zinvolle vrijetijdsbesteding.
Daarnaast is er extra ingezet op het stimuleren van ouderbetrokkenheid middels voorlichtingsbijeenkomsten op zowel het primair als voortgezet onderwijs en is de website extra doorontwikkeld. Dit heeft geleid tot een overschrijding van het geraamde budget.

Product 5.06 Jeugdhulp en ondersteuning
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 1.594.000 nadelig.
Dit wordt met name veroorzaakt door de onderstaande punten:

• Jeugd ZIN gezinsgericht: op basis van de prognose heeft in de winternota een reële ophoging van het budget plaatsgevonden. Uit de administratie is gebleken dat er een enorme extra stroom aan aanvragen heeft plaatsgevonden in de laatste drie maanden van het jaar welke niet waren te voorzien. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat we nooit goed in kunnen spelen op de verwachting van behoefte aan hulp (wij weten immers nooit wanneer hier (extra) sprake van is) en anderzijds met het feit dat veel verwijzingen buiten ons als gemeente om gaan.
• Jeugd ZIN overig zonder verblijf : op basis van de prognose heeft in de winternota een reële ophoging van het budget plaatsgevonden. Uit de administratie is gebleken dat er een enorme extra stroom aan aanvragen heeft plaatsgevonden in de laatste drie maanden van het jaar welke niet waren te voorzien. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat we nooit goed in kunnen spelen op de verwachting van behoefte aan hulp (wij weten immers nooit wanneer hier (extra) sprake van is) en anderzijds met het feit dat veel verwijzingen buiten ons als gemeente om gaan.
• Jeugd ZIN verblijf: op basis van de prognose heeft in de winternota een reële ophoging van het budget plaatsgevonden. Uit de administratie is gebleken dat er een enorme extra stroom aan aanvragen heeft plaatsgevonden in de laatste drie maanden van het jaar welke niet waren te voorzien. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat we nooit goed in kunnen spelen op de verwachting van behoefte aan hulp (wij weten immers nooit wanneer hier (extra) sprake van is) en anderzijds met het feit dat veel verwijzingen buiten ons als gemeente om gaan.
• Jeugd ZIN jeugdbescherming: op basis van de prognose heeft in de winternota een reële ophoging van het budget plaatsgevonden. Uit de administratie is gebleken dat er een enorme extra stroom aan aanvragen heeft plaatsgevonden in de laatste drie maanden van het jaar welke niet waren te voorzien. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat we nooit goed in kunnen spelen op de verwachting van behoefte aan hulp (wij weten immers nooit wanneer hier (extra) sprake van is) en anderzijds met het feit dat veel verwijzingen buiten ons als gemeente om gaan.
• Uitvoeringskosten jeugdhulp: de facturatie op deze post liep ten tijde van de winternota nog achter. Daarom is er vanuit deze post een bedrag overgeheveld naar andere budgetten voor de uitvoering van specialistische jeugdhulp (dit om de ophoging van de budgetten in de winternota tot het minimum te beperken). Helaas bleek deze overheveling te groot en is er alsnog sprake van een overschrijding op deze post. Dit waren kosten die wel te voorzien waren, dus hier zal in 2024 extra rekening mee gehouden worden, zodat een overschrijding in de toekomst kan worden voorkomen.

Product 5.07 WMO maatwerkondersteuning
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 180.000 nadelig.
Dit wordt met name veroorzaakt doordat wij vanuit de WMO inwoners ondersteunen om zelfstandig te kunnen blijven wonen en mee te doen in de samenleving door middel van het verstrekken van maatwerkvoorzieningen.
De voorzieningen worden op indicatie verstrekt waardoor van tevoren moeilijk valt in te schatten hoeveel aanvragen jaarlijks worden ingediend en toegekend. Het aantal aanvragen is vanwege de vergrijzing en het langer thuis blijven wonen over het algemeen enorm aan het toenemen. Daarnaast is de toegang tot de Wet Langdurige Zorg (bijvoorbeeld verpleegzorg en volledig pakket thuis) verscherpt waardoor er meer inwoners op de Wmo moeten terugvallen. We zien de aanvragen voor begeleiding complexer worden. 

Product 5.08 Sportaccommodaties
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 250.000 voordelig.
Dit wordt met name veroorzaakt door lagere onderhoudskosten aan de EVC. In 2023 zijn minder onderhoudskosten nodig geweest enerzijds vanwege de aanleg van een nieuw veld en renovatie van een veld in de zomerperiode en anderzijds doordat de nieuwe velden van september tot en met december beperkt tot geen onderhoud nodig hadden.

Product 5.09 Zwembaden
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 117.000 voordelig. De grote afwijkingen bij zowel de baten als de lasten wordt voornamelijk veroorzaakt door de aangevraagde specifieke uitkering voor een gedeeltelijke vergoeding van de meerkosten voor energie van openbare zwembaden. De aangevraagde subsidie bedroeg € 488.000 en is in 2023 niet toegekend. Het overige verschil aan de lastenkant komt doordat er minder onderhoud is uitgevoerd dan was begroot. Naar verwachting worden deze onderhoudswerkzaamheden in 2024 uitgevoerd.

Product 5.12 Sportverenigingen
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 60.000 voordelig.
Dit wordt met name veroorzaakt, doordat niet alle incidentele subsidie aanvragen konden worden gehonoreerd, omdat de kosten niet subsidiabel waren. Hierdoor is € 42.000 onbesteed.

Product 5.15 Participatie en Schuldhulpverlening
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 1.673.000 voordelig.

Dit wordt met name veroorzaakt door:

Doordat het rijk pas laat in het jaar toestemming gaf (en voldoende middelen beschikbaar stelde) voor het uitbetalen van de energietoeslag 2023 aan huishoudens met een laag inkomen, is het niet gelukt om in 2023 de energietoeslag 2023 uit te betalen. De toeslagen zijn in 2024 uitbetaald. Dit betekent dat een bedrag van € 1.130.000 in het jaarrekeningresultaat 2023 is terecht gekomen. De raad wordt gevraagd bij de bestemming van het resultaat deze middelen opnieuw beschikbaar ter stellen.  

In 2023 was sprake een onderbesteding op een aantal sociale uitkeringen vallend onder de bijzondere bijstand. Daarnaast is op de post aflossing leenbijstand meer ontvangen dan geraamd. We ontvangen over 2023 een rijksvergoeding voor gemaakte kosten gedupeerden van de kindertoeslagen-affaire van € 198.000.
Dit leidt per saldo tot een voordeel van € 308.000 op de post  bijzondere bijstand.

In 2023 was het reguliere Participatiebudget verruimd met € 60.000, voor verwachte inhaalkosten na Corona. Er zijn geen extra kosten gemaakt in 2023. Er is sprake van een onderbesteding van € 70.000. Hierdoor vervalt ook de onttrekking aan de Algemene reserve van € 60.000.

Op de post Wet schuldhulpverlening  is € 38.000 niet besteed in 2023.

Op de post Bijstandsbesluit zelfstandigen en TOZO was sprake van een positieve afrekeningen van € 96.000 in 2023.

De doorverdeling van de personele kosten viel € 82.000 voordeliger uit dan geraamd.

Product 5.14 Werkplus
De jaarrekening 2023 van de stichting Werkplus sluit € 49.000 voordelig. Dit geld heeft de gemeente terugontvangen.

Product 5.16 Inburgering
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 301.000 nadelig.
Het rijk vergoedt de kosten voor de Oekraïne opvang. De vergoeding van het rijk is € 1.029.000 lager dan geraamd. Bij de uitgaven is een bedrag van € 732.000 niet besteed. Dit is de vergoeding voor de uitvoeringskosten van de gemeente. Dit bedrag dekt de kosten die zijn toe te rekenen aan deze opvang en in alle programma's verspreid staan. De kosten en de rijksvergoeding voor de transitiekosten woonunits zijn op het investeringskrediet verantwoord. Hierdoor is een onderbesteding ontstaan van € 639.000 die per saldo geen gevolgen heeft voor het resultaat.

Mutatie Reserves
Het verschil in de mutaties reserve bedraagt € 618.000 nadelig. Dit wordt veroorzaakt door lagere daadwerkelijke onttrekkingen aan de reserves dan oorspronkelijk begroot. De belangrijkste afwijkingen zijn: